We overnachten op Kernaveland, waar zijn we nu terecht gekomen?!? Bij Patrick, een vrije geest of meer nog een paradijsvogel, waar mijn creatieve broer meteen een klik mee gehad zou hebben. Hij leidt ons rond op zijn vrijstaat, een oud Kolchoz complex (Vanaf 1929 dwong Stalin stedelingen op allerlei plekken in het land collectieve landbouwbedrijven te stichten. Volgens Stalin strookte het idee van boeren die de beschikking hadden over een eigen stuk grond, niet met de communistische leer. De grond was voortaan van iedereen en dus…. van de Staat dat was dus ècht een Roverheid). Na de onafhankelijkheid raakte dit alles in verval. Patrick zet hier nu allerlei creatieve projecten op voor kinderen en groepen, heeft er een camperplaats, in het weekend heeft hij er zijn restaurantje, een hondenschool heeft er zijn training en niet te vergeten een ruimte ter ere van de heks die toezicht houdt en over ons beschikt. Hij maakt er een geintje van maar het is eigenlijk nog een heidense gebruik.

De gebouwen zijn na de onafhankelijkheid verlaten en verpauperd maar aan alles is er nog te zien hoe het was. De machine werkplaats, de smidse, de ondergrondse olietank, de vele loodsen en de plantenkas. Na de rondleiding biedt hij ons een drankje aan, wij nemen ons “Wormerlander Zwettertje” mee om hem te fêteren. We zitten nog heel lang te kletsen over de problematiek waar Litouwen mee te maken heeft. Hij is zo blij met onze komst, Litouwen heeft heel erg hard toeristen nodig. Ga maar na, onafhankelijk worden en vlak daarna een kredietcrisis, klim je weer wat op krijg je de Coronacrisis en nu daar bovenop Vladimir -het kwaad- Putin. Hoe blijf je als volk en land nog staande. Bovendien zijn er hele bevolkingsgroepen die hun draai nog niet hebben gevonden in de onafhankelijkheid. Een voorbeeld: in de tijd van de Sovjets kwam de tankwagen olie leveren in de Kolchoz en dan kon je voor eigen gebruik een gratis kannetje olie halen. Maar na de onafhankelijkheid moest je daarvoor plotseling betalen, hè, hoe, wat, dàt zijn we niet gewend?! Verder is de gezondheidszorg nog niet voor iedereen betaalbaar en werkt men dus nog altijd met kruiden en huismiddeltjes om ziektes te bestrijden. Hierbij komen ook weer oude heidense gebruiken om de hoek kijken. Ouderen hebben het zwaar, geen inkomen en geen perspectief. Patrick zegt ook, het kost nog wel een paar generaties voordat de mensen gewend zijn aan een democratie. Al met al een zeer interessante avond.

Zaterdagochtend wandelen we naar het archeologische museum en opgravingsveld van Kernavé. Een heel mooi museum met zeer verhelderende video’s vertelt ons dat dit gebied 11.000 jaar geleden al bewoond werd. Aan de hand van onderzoek van verschillende begraafplaatsen uit de oudheid weet men dat de volkeren vanuit het Dnjepr gebied hier zijn komen wonen. Kernavé ligt aan de rivier de Neris en over het water liepen al handelswegen in de oudheid. Ook de Vikingen reisden door het Baltische gebied om via de rivieren hier handel te drijven tot in Rusland en met Constantinopel en het kalifaat van Bagdad. Deze plek is dan ook altijd bewoond geweest tot in de tijd van het Groothertogdom Litouwen. In de middeleeuwen was het hier aan de rivier een belangrijke heidense woonplaats. De Teutoons ridders hebben in 1390 de fatale klap uitgedeeld die Kernavé totaal heeft vernietigd. Nu zijn het heuvels aan de rand van de rivier waar nog veel onderzoek gedaan moet worden, De museummedewerkster hoopt ook dat we over een aantal jaar nog eens terugkomen want dan zal er nog meer te zien zijn. Wij nemen de grote wandeling, lekker weertje, een heerlijke omgeving, geweldig om hier te zijn.

’s Avonds gegeten bij Patrick met nog meer verhalen en de volgende ochtend nemen wij afscheid van deze bijzondere plek. Verwacht geen mooi terrein, maar er zijn prima toiletten en douches en je komt tot mooie inzichten, dus ga gerust eens langs.

Vandaag is onze eerste stop in Rumšiškês om hier het openluchtmuseum te bezoeken. De laatste zondag van de maand blijkt het gratis entree, terwijl de entree voor senioren toch al laag is. Een enorm groot park met heuveltjes en dalen en beekjes en poeltjes. Bij ons eerste bruggetje is het een gekwaak van jewelste en de kikkers springen er lustig op los. Je merkt aan alles het is lente, de bloesem geurt in al zijn variaties, de ooievaars klepperen op hun nesten en het wemelt in de waterpoeltjes van de dikkopjes.

We wandelen naar een eerste houten huis dat nog in aanbouw is. Zeer enthousiast begint een al wat oudere werkman in gebrekkig Engels met ons te praten. Hij is zo enthousiast en vertelt dat hij is gevraagd om in dit replica huis een oude Duitse keramieken kachel te bouwen. Wij zien dat hij een groot vakman is de kachel glimt je tegemoet. Trots laat hij meer details van het in aanbouw zijnde huis zien, zoals het nagemaakte behang en de isolatie tussen plafond en zolder waarbij papierpulp gebruikt wordt. Ook hij vindt het weer mooi dat wij Litouwen bezoeken en dat hijzelf meewerkt aan een project van vóór de Russische tijd.

We zien hier veel huisjes uit de 18^e en 19^e eeuw naar Duits voorbeeld, logisch omdat Litouwen toen onderdeel van Pruisen was en de eigenaren van de boerderijen waren de Duitsers, de Litouwers waren hun lijfeigenen. Even verder twee vrouwen in een nijverheidswinkel ook weer enthousiast over ons bezoek en we krijgen een boekje en kaarten met klederdracht van hen, allervriendelijkst. In het “stadje” een houten kerk, weverij, manufacturenwinkel maar ook een staatsalcohol winkel. Het gebruik van alcohol liep zo uit de hand dat er theehuizen kwamen waar geen alcohol mocht worden geschonken en alcohol alleen nog verkrijgbaar was in de staatswinkel met een toonbank achter een stevig metalen hekwerk. In dit hekwerk was een kleine opening gemaakt waardoor net één rechtopstaande fles paste om aan de klant te worden overhandigd. Een beetje zichzelf respecterende bank kan jaloers zijn op deze beveiliging. Vandaar ook dat wij bij Patrick een biertje van het huis kregen aangeboden dat door Granny gebrouwen was. In de Winkel van Sinkel ook weer een vriendelijk gesprek met een jonge vrouw die zeer goed haar talen sprak en omdat wij uit Nederland kwamen ons een blikje cacao van honderd jaar oud uit Nederland liet zien.

Veel houtsnijwerk, heiligenbeelden maar ook andere sculpturen zien we hier net zoals we dat door heel Litouwen langs de weg zien staan. Na nog wat boerderijen hebben we het wel gezien en lopen naar de uitgang. Daar horen we een meisjeskoor zingen, even kijken. Het blijkt een korenoptreden van jong tot oud en in klederdracht uit verschillende streken. Vallen wij even met onze neus in de boter, we genieten van het spontane ongedwongen sfeertje.

We rijden nog een stukje verder naar Kaunas, ook al een hoofdstad van Litouwen geweest en vinden een prima Park4Night aan de rivier. Op de fiets naar Kaunas eerst naar die kerk boven op de berg, maar helaas die halen we niet Marcel heeft een lekke band dus in de schaduw de band plakken. Wel gek wéér die achterband, bekijken wij de buitenband even heel goed blijken daar ter hoogte van de velgrand allemaal heel kleine scheurtjes in te zitten, logisch dat de binnenband lek raakt. Dan maar een fietsenzaak zoeken voor een nieuwe buitenband, de eerste winkel heeft net onze maat niet maar die verderop misschien wel. Zo fietsen we door de buitenwijken van Kaunas wat ook wel weer een interessante kijk geeft op de ontwikkeling van het land. Oude verpauperde houten huisjes, afschuwelijke Sovjet woonblokken, nieuwe stenen huisjes naar oud voorbeeld en zeer moderne huizen met een glazen pui. Er is een groot verschil tussen het westerse, mondaine Vilnius en het meer authentieke Kaunas. In de tweede winkel vinden we een nieuwe band die we blij achterop de bagagedrager binden. Op weg naar de geplande kerk krijgt Marcel wéér een lekke band. De nieuwe buitenband omleggen gaat niet omdat hij geen sleutel 18 in de fietstas heeft. Dan maar terug naar die fietsenwinkel, helaas hebben zij geen werkplaats. Maar wij mogen midden tussen de nieuwe fietsen in de winkel met hun enige steeksleutel de nieuwe binnen- en buitenband om de fiets leggen.

Uiteindelijk, veel later dan gepland, komen wij dan toch bij die kerk. Een grote witte kerk, gebouwd ter ere van de onafhankelijkheid na WOI. Begonnen met de bouw in 1918. Bijna klaar en dan breekt WOII uit. Na de oorlog tolereerden de Russen geen geloof en werd de kerk omgebouwd tot radiofabriek. In 2004 toch weer als kerk ingewijd, bizar.

Vanaf daar rijden we de berg af naar de oude stad die op het punt ligt waar de rivieren Memel en Neris samenvloeien. Kaunas is authentiek met een mooie oude stad met een aantal goed bewaarde gebouwen en leuke terrasjes op het grote plein. Van het kasteel is niet veel meer over. We hadden een heerlijke fiets- en wandeltocht en blijven nog maar een nachtje aan de rivier staan.

Wij genieten erg van onze reis door Litouwen en dinsdag 28 mei rijden we een route over zoveel mogelijk binnenwegen om veel van het land te kunnen zien.

Wat valt ons allemaal op:

• Weinig spoorwegen, heel veel bushaltes.
• Kleine houten huizen, vervallen maar ook goed onderhouden.
• Nieuwbouw van steen in de stijl van de houten huizen.
• Een boerderij is niet zoals bij ons een groot gebouw maar bestaat uit aparte gebouwtjes voor van alles en nog wat, dus woonhuis met veel verschillende schuurtjes.
• Wij herkennen regelmatig een kolchoz, omgebouwd tot modernere boerderij of helemaal verwaarloosd.
• In het landschap verstrooide huisjes, veel kleine buurtschappen.
• Veel wegwerkzaamheden.
• De grote “snelweg” heeft een verschrikkelijke spoorvorming.
• Bij afslagen naar kleine dorpen zijn de eerste 15 m. asfalt en dan een grind- of zandweg.
• Weinig andere campers.
• Voor ons een enthousiast duimpje omhoog door passerende Litouwers.

Onderweg bezoeken wij de “Heuvel van de Kruizen”. Verhalen vertellen dat er al vanaf 1830 kruizen zijn geplaatst op deze heuvel maar dat de kruizen meerdere keren vernietigd zijn. De Russen gaven steeds de opdracht de kruizen te vernietigen maar dan werden er ’s nachts weer nieuwe geplaatst. Pas onder Gorbatsjov is die strijd gestaakt en in 1993 heeft de Paus deze bedevaart heuvel bezocht. Er staan nu vermoedelijk meer dan 200.000 kruizen.

Na ons bezoek overnachten we op een Park4night bij een zwemmeertje samen met een Duitse fietskampeerder. Morgen nemen we helaas afscheid van Litouwen ook al is hier nog veel meer moois te zien.