Ken je het verhaal van die mensen die met hun eigen camper naar China zouden gaan……….zij gingen niet.

Dit jaar zouden wij met de Caravanserai, onze mooie Mobilvetta eindelijk naar China rijden. Helaas houdt Azerbeidzjan voor onze doortocht zijn grenzen hermetisch gesloten. De zuidelijke route, ongeveer elf dagen dwars door Iran, is voor een westerling niet echt een gezonde optie. De Iraanse overheid ziet ons als handelswaar en dan nog handel met een trage levertijd want je wordt zomaar één tot drie jaar opgesloten in afwachting totdat ze een goede prijs voor je kunnen bedingen. Het tweede alternatief, de noordelijke route, loopt door Tsjetsjenië en Dagastan maar daar lopen diverse elkaar bestrijdende milities momenteel met geweren te zwaaien en is het erg riskant om de bijna 1.200 kilometer veilig te overbruggen. Daarom hebben wij na onze gedegen voorbereiding (Marcel de techniek en ik het inlezen) voor dé grote reis om met eigen camper naar China te rijden, nog geen twee weken voor ons vertrek alsnog de reis afgeblazen. Misschien dat er in de nabije toekomst, wanneer de situatie weer enigszins stabiel is, weer een kans komt om alsnog naar China af te reizen.

Na alle boeken voor de China-reis weer in de kast te hebben geplaatst hebben wij nu de boeken over de Balkan tevoorschijn gehaald. Daarbij zat nog een heel oude gids over voormalig Joegoslavië, nog van mijn ouders waarmee ik als kind al verscheidene keren naar Joegoslavië ben geweest. Nu is de situatie op de Balkan sinds die tijd flink veranderd dus heb ik maar wat nieuwe boeken aangeschaft en dan vooral een dikke pil over (ja, daar is zij weer) de geschiedenis van de Balkan en natuurlijk ook nog snel diverse documentaires bekeken en podcasts geluisterd. Aanraders zijn de documentaire “De tranen van Tito” en de verhalen van de jongens van de Grote podcastlas. En daarom zijn wij nu, bij wijze van alternatief, onderweg naar Transsylvanië in Roemenië en aansluitend naar Albanië om die landen eens te verkennen.

Donderdag 3 april vertrekken we maar gaan eerst nog even naar het noorden omdat onze vrienden Kees en Alie in Stadskanaal gaan verhuizen, even een kijkje nemen bij hun nieuwe woonplek in Dieverbrug. Altijd weer een enorme gastvrijheid en gezelligheid het weer is ons zeer gunstig gezind met een strakblauwe lucht en 20 graden. Dus op vrijdag een heerlijke fietstocht door bos en over heide met natuurlijk een heerlijke lunch op een terras en een borrel bij de camper, zelfs buiten dineren was met dit heerlijke weer mogelijk. Zaterdag gaan Alie en Kees klussen aan hun nieuwe woning en wij rijden verder naar onze kleinzoon Senn om zijn verjaardag te vieren. Thuis had ik al de traditie van mijn moeder voortgezet en een grote trommel vol oublies gebakken, nu die vielen weer goed in de smaak.

Zondagochtend rijden wij op tijd weg om door een nog slapend Duitsland kilometers te maken. Het is inderdaad rustig op de weg zonder vrachtverkeer maar de parkeerplaatsen daarentegen staan overvol met vrachtwagens en regelmatig rijden we tevergeefs een parkeerplaats op om die bij gebrek aan een parkeerplek meteen weer te moeten verlaten. We rijden de zogenaamde Kassel-route en in de Harz overnachten we op een camperplaats midden in Nordhausen. Ons plan is in Duitsland en Tsjechië kilometers te maken maar tja wij zijn onverbeterlijk in onze omwegen. Als wij vanwege de monotone Autobahn ervoor kiezen om de binnenwegen van Neder-Saksen te rijden zien wij Colditz op de borden staan en ja, dat is een bezoek waard.

Colditz, vraagt Yvonne mij, wat was daar ook al weer mee? Routinematig antwoord ik dat het uit 1046 stammende Renaissance kasteel door de Duitsers werd gebruikt als gevangenis voor gevangengenomen geallieerde officieren. Begin jaren 70 was er volgens mij ook nog een televisieserie die hierover ging. Het blijkt dat kasteel Colditz nu een museum is en wij besluiten het te bezoeken. Die geallieerde officieren werden, met name in de beginjaren van WOII toen Nazi-Duitsland als een stoomwals over West-Europa denderde, gevangengenomen. Jan Soldaat werd in grote interneringskampen gevangen gezet onder vaak barre omstandigheden maar de officieren kregen conform de Conventie van Genève een keurige behandeling en hoefden derhalve geen dwangarbeid te verrichten. In Colditz belanden officieren die te boek stonden als lastig of ergens anders al eens waren ontsnapt. Er zaten Britse, Franse, Belgische, Poolse, Joegoslavische en Nederlandse officieren die feitelijk niets te doen hadden. Dat had weer tot gevolg dat al snel de verveling toesloeg en wat ga je dan doen, dagdromen. Dromen van ontsnappen uit dat kasteel waarvan gezegd werd dat ontsnappen onmogelijk was. Met name het Engels contigent officieren bleek erg inventief in het beramen van bijzondere ontsnappingsplannen die varieerden van het graven van de aloude ontsnappingstunnel tot het meest extreme plan, het bouwen van een zweefvliegtuig dat met behulp van een verzwaarde badkuip vanaf de nok van het dak gelanceerd zou moeten worden.

De expositie in het kasteel bleek heel erg interessant, je loopt met een tablet rond en richt die op de kale stenen wanden van de ruimte waarin je je op dat moment bevindt. Op het beeldscherm krijg je dan te zien hoe eind 1600 de adellijke families in deze ruimte leefden. Vervolgens kreeg je te zien hoe de geallieerde officieren in deze zelfde ruimte waren gehuisvest. Die ruimtes waren geen gevangeniscellen met getraliede deuren, de officieren werden geacht in de ruimtes te blijven die hen waren toegedeeld en ’s avonds vanaf 22:00 uur moesten ze het licht uitdoen. Tijd dus om snode plannen te smeden. Verder was er twee keer per dag een tel-appèl om te controleren of er iemand miste. En daar begon het dan mee, als er een paar probeerden te ontsnappen dan moest dat zo lang mogelijk onder de officierspet blijven. Dus hadden de Nederlandse officieren zich toegelegd op het maken van levensgrote kartonnen poppen, aangekleed met een heus uniform en laarzen. Die poppen werden door anderen tijdens het appèl meegedragen en telden daardoor mee in het totaal. De Fransen hadden een gigantisch lange tunnel gegraven die begon…… op zolder. Want daar zoekt men nou eenmaal niet naar een ondergrondse tunnel. Via allerlei ruimtes leidde de tunnel naar beneden, onder de kapel door richting buitenmuur. Meerdere zware vloerbalken van 20 x 20 cm werden doorgezaagd, met een tot zaag vermaakt tafelmes, om de doorgang mogelijk te maken. Alle uitgegraven grond werd uit de op sommige plaatsen 9 meter diepe tunnel omhoog getakeld en op de zolder opgeslagen. Helaas hadden ze niet vooraf een krachtberekening gemaakt want een deel van de zolder bezweek onder het gewicht van al dat zand en stenen, hetgeen dus resulteerde in een verijdelde ontsnapping. (Delen van deze tunnel kan je nu door glazen panelen in de vloer en muren goed bekijken). Maar andere pogingen slaagden wel en dan eenmaal buiten de kasteelmuren kwam misschien nog wel het moeilijkste, bijna 900 kilometer reizen dwars door Duitsland voordat ze bij de Zwitserse grens kwamen. Van de 130 ontsnapte officieren zijn er uiteindelijk slechts 30 in Zwitserland geraakt, velen werden nog dichtbij het kasteel al weer in de kraag gevat, enkelen werden herkend en weer opgepakt maar er was ook een officier die op nog geen veertig kilometer voor de Zwitserse grens totaal uitgeput en uitgehongerd zich alsnog heeft overgegeven om vervolgens weer in Colditz te belanden. Het op zolder gebouwde zweefvliegtuig is nooit door de Duitsers ontdekt geworden en werd door de Engelsen niet direct ingezet omdat ze via hun clandestiene radio begrepen dat de oorlog zo goed als op zijn eind was.

Overigens is één van die radio’s pas in 1993 bij renovatiewerkzaamheden ontdekt.

De commandant van kasteel Colditz heeft jaren na de oorlog verklaard dat hij de vele geslaagde ontsnappingen maar in het bijzonder het feit dat zonder dat hij dit ooit heeft gemerkt er op “zijn” zolder een compleet vliegtuig is gebouwd beschouwt als de grootste nederlaag in zijn hele militaire carrière.

Voorjaar 2012 heeft een team wetenschappers dit zweefvliegtuig nagebouwd geheel volgens de tekeningen die twee Engelse gevangengenomen piloten destijds hadden gemaakt en ook met gebruikmaking van dezelfde materialen waarover de krijgsgevangen beschikten (stukken hout, beddenlakens, een van gierst gemaakte lak om de stof te spannen en metaal van de veren van grammofoons.) Op YouTube staat hierover een filmpje.

Dinsdagochtend, Marcel maakt vertrek klaar en ik heb even ruzie met de plotter, ik wil een route die de plotter mij niet laat rijden waarschijnlijk ergens een traject niet geschikt voor ons formaat of gewicht dus rijden wij niet door maar om de heuvelrug heen maar ik ga nog meer uitdaging aan, wij willen geen tolweg rijden in Tsjechië. Twee redenen: de sport van alternatieven zoeken op mooie binnenwegen en leve de eenheid in Europa: ieder zijn eigen tolsysteem. Omdat onze camper 4.000 kilo weegt mogen wij niet met een vignet op de voorruit rijden maar moeten een OBU kastje kopen en dat van Tsjechië is alleen bruikbaar in Tsjechië. En dat voor slechts een paar dagen, ik dacht het niet. Dus het wordt een route over binnenwegen met mooie vergezichten en door slaperige dorpjes waar de tijd stil lijkt te staan. Deze routes geven je altijd de mooiste verrassingen zoals een stukje vakwerkroute, een route van 3.000 km dwars door Duitsland langs de mooiste vakwerkhuizen. Maar het mooiste van rijden in de lente is het ontluiken van de natuur, de kale bomen met hier en daar het ontstaan van nieuwe knoppen maar vooral genieten wij van de lentebloesem van o.a. krentenbomen, forsythia en Japanse kers. Overal zie je ze in grote hoeveelheden ontluiken, zelfs houden ze ons een moment voor de gek. Marcel denkt op een bergkam in de verte grote grijze rotspartijen te zien maar eenmaal dichterbij gekomen blijken het rijen vol bloesembomen te zijn.

Wij overnachten bij een kasteel waar de volgende ochtend al drie touringcars met kleuters arriveren om in de kasteeltuinen van een Paas-activiteit te gaan genieten. Overal in het land zie je veel paasversieringen en aandacht voor het naderende feest.

Wij vervolgen onze slingerroute door Tsjechië en zien op vele bergtoppen burchten en kastelen, rijden tussen de grote akkerlanderijen en over slingerende bergweggetjes in de Sudeten, een uitloper van de Karpaten op de grens tussen Duitsland, Polen en Tsjechië. Ook zien wij nog wat sneeuw op de bergtoppen liggen en skipistes met resterende sneeuw. Wij zien tot twee keer toe een hele roedel herten in het veld staan. Vele roofvogels zweven boven onze hoofden. Enne…. fijne Pasen voor jullie.